door Marcel Sarot
‘Als wij luisteren naar het Woord van de Heer, zijn wij samen op weg naar de eucharistie’
Een Opus Dei priester in de leerschool bij Luther en Calvijn
Dr Martijn Pouw (*1977) nam vanaf zijn tiende deel aan de jeugdclub van Opus Dei. Hij studeerde rechten en werkte een aantal jaren als advocaat op de Zuidas. Op zijn achtentwintigste werd hij lid van het Opus Dei. Negen jaar later werd hij door Opus Dei gevraagd om in Rome theologie te gaan studeren en priester te worden. Hij werd in 2018 priester gewijd en promoveerde vervolgens in 2019 op een proefschrift over het gemeenschappelijk priesterschap van alle gelovigen. Onlangs stelde kardinaal Eijk hem aan als bisschoppelijk gedelegeerde voor de oecumene in het aartsbisdom Utrecht. Pouw woont in Utrecht en werkt in vestigingen van het Opus Dei in Utrecht en Moergestel.
Martijn, veel mensen zullen bij het Opus Dei niet direct aan oecumene denken. Toch ben jij als priester van het Opus Dei geïnteresseerd in oecumene en onlangs zelfs door de kardinaal benoemd tot bisschoppelijk gedelegeerde voor de oecumene. Hoe breng je die twee bij elkaar?
Over het Opus Dei bestaan veel vooroordelen en misverstanden. Eigenlijk heeft de spiritualiteit van het Opus Dei een oecumenische inslag. Het Opus Dei is primair een lekenbeweging in de Katholieke Kerk, die leken wil begeleiden en helpen in hun zoeken naar heiligheid in de wereld. Dat is iets dat van het begin af aan ook kenmerkend is geweest voor protestanten: dat je om een heilig leven te leiden niet het klooster in hoeft en geen priester hoeft te worden gewijd. Elke gelovige kan heel zijn of haar leven tot meerdere eer en glorie van God leven en aan God aanbieden. Het Tweede Vaticaans Concilie spreekt in dit verband van het gemeenschappelijk priesterschap van alle gelovigen. Die gedachte vind je echter al bij Luther en Calvijn. Ik heb op protestants-christelijke scholen gezeten en had eigenlijk toen al de behoefte om meer van het protestantisme te begrijpen door de bronnen te lezen. Mijn proefschrift bood me de gelegenheid om dat te doen, en tegelijkertijd het thema van het algemeen priesterschap van alle gelovigen uit te diepen. Deze gedachte heeft veel meer potentieel dan er tot nu toe in Nederland uit is gekomen. Wij denken in de Kerk vaak nog veel te klerikaal: alsof het om het ambtelijk priesterschap gaat. Maar dat ambtelijk priesterschap staat ten dienste van het algemeen priesterschap: juist in de eucharistie kunnen gelovigen heel hun leven voor God brengen.
Hoe zie jij jouw taak als gedelegeerde?
Als gedelegeerde neem ik deel aan het FUGO-beraad (een oecumenisch overleg in de provincies Friesland, Utrecht, Groningen en Overijsel) en aan de vergaderingen van het hoofdbestuur van de Katholieke Vereniging voor Oecumene. Het belangrijkste voor mij is dat ik daar mensen ontmoet en met hen kan spreken. Ik heb niet direct een specifiek doel voor ogen; ik heb opgemerkt dat mensen die lang actief zijn in de oecumene en daarbij een heel concreet doel voor ogen hebben, na een aantal jaren vaak een zekere vermoeidheid over zich krijgen. Dat wil ik niet. Laat ik eerst maar eens met mensen praten, dan ontdekken wij vanzelf wat daarvan komt.
Jij hebt de verklaring van het Platform Rome Reformatie gelezen, bent op de studiemiddag geweest en bent betrokken bij een gespreksgroep naar aanleiding van de verklaring. Wat vind je van deze verklaring en van het gedachtengoed dat erachter zit?
Deze verklaring is mij uit het hart gegrepen. Het is een mooie tekst, waar ik helemaal achter kan staan. Ik sta niet alleen achter het streven naar zichtbare eenheid, maar deel ook de gedachte dat wij in het oecumenisch gesprek de door de Geest geïnspireerde bijdragen van de ander als gaven mogen ontvangen, zoals Paus Johannes Paulus II die verwoordde. Ik heb dat ook in mijn eigen leven mogen ervaren. Ik word regelmatig uitgenodigd om te spreken op protestantse studentendisputen en maak dan ook de voorafgaande vieringen mee. Een tijd geleden zongen we samen het Taizé-lied Uni caritas et amor in de Utrechtse Dom. Prachtig! De protestantse samenzang, daar kunnen wij als katholieken van leren, net als van hun prediking van het Woord. Ik moet dan denken aan het verhaal van de Emmaüsgangers, die samen het Woord van de Heer ontvangen. Zonder het te weten, zijn zij samen op weg naar de eucharistie.
Comments